فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران (IKA) به عنوان مهم‌ترین درگاه هوایی کشور، نقش بسیار حیاتی در جابه‌جایی مسافران خارجی و اتصال ایران به مقاصد بین‌المللی ایفا می‌کند. این فرودگاه در حدود ۳۰ کیلومتری جنوب تهران واقع شده و با داشتن باندهایی مجهز، سیستم‌های ناوبری پیشرفته و ترمینال‌هایی مدرن، میزبان ده‌ها ایرلاین داخلی و خارجی است.
اما چیزی که برای مسافران اهمیت بیشتری دارد، آشنایی با ترمینال‌های فرودگاه امام خمینی تهران است؛ اینکه هر ترمینال برای چه نوع پروازی استفاده می‌شود، چه خدماتی در آن‌ها ارائه می‌شود، مسیرهای دسترسی آن‌ها چگونه است و تفاوت‌شان در چیست؟ این موارد در سفر بدون استرس و مدیریت بهتر زمان بسیار مؤثرند.
در ادامه با نگاهی دقیق به ساختار ترمینال‌ها، امکانات آن‌ها، مقایسه ترمینال ۱ و سلام، و مسیرهای حمل‌ونقل همچون مترو، اتوبوس، تاکسی فرودگاه امام خمینی و رزرو تاکسی فرودگاه امام آشنا خواهید شد.
ترمینال‌های فعال در فرودگاه امام خمینی تهران؛ چند ترمینال داریم و هر کدام چه کاربردی دارند؟
فرودگاه امام خمینی در حال حاضر دارای دو ترمینال اصلی فعال است:
• ترمینال شماره 1: قدیمی‌ترین و اصلی‌ترین ترمینال که بیشتر پروازهای بین‌المللی در آن انجام می‌شود.
• ترمینال سلام: ترمینالی جدیدتر با هدف تسهیل پروازهای اقتصادی و حج و استفاده از فناوری‌های نوین طراحی شده است.
این دو ترمینال در فاز توسعه قرار دارند و در آینده، ترمینال‌های دیگری همچون ترمینال ایران‌شهر نیز به مجموعه افزوده خواهند شد. با این حال، بیشتر عملیات پروازی فرودگاه امام خمینی همچنان از طریق همین دو ترمینال انجام می‌شود.
ترمینال شماره 1 فرودگاه امام خمینی؛ قلب تپنده پروازهای بین‌المللی ایران
ترمینال شماره 1 از بدو بهره‌برداری فرودگاه امام خمینی در سال ۱۳۸۳، به‌عنوان ترمینال اصلی و گسترده‌ترین بخش فرودگاه شناخته می‌شود. این ترمینال میزبان پروازهای بین‌المللی بسیاری از ایرلاین‌های معتبر جهان است و ساختار آن به‌گونه‌ای طراحی شده که پذیرش و اعزام تعداد زیادی مسافر در بازه زمانی کوتاه امکان‌پذیر باشد.
امکانات و ویژگی‌های مهم ترمینال 1:
• سالن ترانزیت بزرگ و چندبخشی برای پروازهای خروجی و ورودی
• باجه‌های گذرنامه و گمرک با سیستم دیجیتالی
• گیت‌های متعدد برای چک‌این
• فروشگاه‌های آزاد (Duty Free)
• خدمات CIP و VIP Lounge
• نمازخانه، اتاق استراحت، کافی‌شاپ، رستوران و سالن استراحت
• محل اختصاصی برای رزرو تاکسی فرودگاه امام خمینی
• پارکینگ روباز و طبقاتی مجاور
ایرلاین‌های فعال:
• هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (ایران ایر)
• ترکیش ایرلاین
• قطر ایرویز
• امارات
• لوفتهانزا
• ماهان ایر (برخی مسیرهای بین‌المللی)
• فلای دبی
• و بسیاری از ایرلاین‌های خارجی و منطقه‌ای
ترمینال سلام؛ ترمینالی مدرن برای پروازهای اقتصادی و حجاج
ترمینال سلام در تیرماه ۱۳۹۸ افتتاح شد و از همان ابتدا با رویکردی متفاوت وارد عمل شد. هدف اصلی از ساخت این ترمینال، افزایش ظرفیت عملیاتی فرودگاه، مدیریت بهتر بار ترافیکی و ارائه خدماتی اقتصادی‌تر برای مسافران بود.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد ترمینال سلام:
• طراحی مدرن با زیرساخت‌های جدید
• سیستم تهویه، نورپردازی و فناوری امنیتی هوشمند
• سالن انتظار با امکانات رفاهی پیشرفته
• سالن حج برای اعزام و بازگشت زائران
• باجه‌های پاسپورت دیجیتال با اسکنر هوشمند
• تسهیلات ویژه برای افراد کم‌توان، سالمندان و کودکان
• فضای اختصاصی برای شرکت‌های خدماتی
پروازهای فعال:
• پروازهای حج تمتع و عمره
• پروازهای چارتر اقتصادی
• برخی پروازهای خارجی از طریق ایرلاین‌های اقتصادی
تفاوت بین ترمینال شماره 1 و ترمینال سلام از نظر ظرفیت، خدمات و نوع مسافر
با وجود اینکه هر دو ترمینال در یک فرودگاه فعالیت دارند، تفاوت‌های قابل‌توجهی بین آن‌ها دیده می‌شود:
| ویژگی‌ها | ترمینال 1 | ترمینال سلام |
| سال ساخت | ۱۳۸۳ | ۱۳۹۸ |
| ظرفیت سالانه | حدود ۶ میلیون نفر | حدود ۵ میلیون نفر |
| نوع پرواز | بین‌المللی تجاری | حج، اقتصادی و چارتر |
| گروه هدف | مسافران عادی و بیزینس | حجاج، پروازهای فوق‌العاده، ایرلاین‌های اقتصادی |
| خدمات CIP | دارد | دارد (مدرن‌تر) |
| فروشگاه و رستوران | متنوع | محدود اما مدرن |
| فناوری دیجیتال | سنتی‌تر | هوشمند و به‌روزتر |
امکانات مسافری در ترمینال‌های فرودگاه امام خمینی؛ از CIP تا اتاق مادر و کودک
در هر دو ترمینال، امکانات رفاهی متنوعی برای رفاه مسافران در نظر گرفته شده است. البته برخی خدمات در ترمینال سلام مدرن‌تر و دیجیتال‌تر هستند، اما ترمینال 1 همچنان از نظر وسعت و تنوع امکانات حرف اول را می‌زند.
برخی از امکانات قابل‌دسترس در هر دو ترمینال:
• پارکینگ روباز و طبقاتی نزدیک به درب ترمینال‌ها
• سالن‌های CIP برای مسافران ویژه و بیزینس کلاس
• رستوران و کافی‌شاپ با منوی متنوع ایرانی و بین‌المللی
• اتاق مادر و کودک با خدمات پوشک، شیردهی و مراقبت
• خدمات ویژه سالمندان و معلولین شامل ویلچر، رمپ، آسانسور
• گیت‌های خودکار چک‌این و عبور گذرنامه (در ترمینال سلام)
• رزرو تاکسی فرودگاه امام به‌صورت حضوری یا اینترنتی
• خدمات بانکی و صرافی‌های بین‌المللی برای تبادل ارز
• صندوق امانات و نگهداری بارهای حجیم
مسیرهای دسترسی به ترمینال‌های فرودگاه امام خمینی؛ حمل‌ونقل عمومی، تاکسی و پارکینگ
فرودگاه امام خمینی با وجود فاصله نسبتاً زیاد از شهر تهران، به‌خوبی از طریق سیستم حمل‌ونقل عمومی و خصوصی قابل دسترسی است.
مترو:
• خط فرودگاهی مترو تهران، ایستگاه اختصاصی “فرودگاه امام خمینی” دارد که مستقیماً به ترمینال 1 متصل است.
• برای دسترسی به ترمینال سلام باید با شاتل یا تاکسی ادامه مسیر دهید.
تاکسی فرودگاه امام خمینی:
تاکسی‌های رسمی فرودگاه با نرخ مصوب به شهر و حومه خدمات می‌دهند.
• امکان رزرو تاکسی فرودگاه امام از طریق سایت یا اپلیکیشن‌های خاص وجود دارد.
• تاکسی اینترنتی نیز در محل فعال است (اسنپ، تپسی و…)
اتوبوس:
خطوط اتوبوس‌رانی بین شهری مانند قم، کرج، قزوین و اراک به ترمینال‌ها متصل هستند.
• در داخل تهران، برخی شرکت‌ها سرویس خصوصی به فرودگاه دارند.
پارکینگ:
• پارکینگ طبقاتی روبروی ترمینال 1 مناسب برای سفرهای چند روزه
• پارکینگ روباز ترمینال سلام مناسب برای توقف کوتاه
• هر دو پارکینگ دارای سیستم امنیتی و ورود/خروج مکانیزه هستند.
امکانات ترانزیت و پروازهای کانکشن در ترمینال‌های فرودگاه امام خمینی
فرودگاه امام خمینی به‌دلیل نقش بین‌المللی‌اش، تسهیلات خوبی برای مسافرانی که پرواز کانکشن دارند فراهم کرده است:
• سالن ترانزیت بزرگ با استراحتگاه
• باجه‌های اطلاعات پرواز و مشاوره مسافر
• تابلوهای دیجیتال اعلام پرواز
• امکان دریافت و انتقال بار بین دو پرواز
• ویزای فرودگاهی برای برخی کشورها در صورت نیاز به ورود موقت
نکات مهم هنگام انتخاب ترمینال مناسب برای پروازهای داخلی یا خارجی
با وجود اینکه پروازهای داخلی در حال حاضر از فرودگاه مهرآباد انجام می‌شود، در آینده‌ای نزدیک برخی پروازهای داخلی بلندمدت (نظیر کیش و قشم) ممکن است به فرودگاه امام منتقل شوند. پس بهتر است:
• حتماً نوع پرواز خود (حج، اقتصادی یا تجاری) را بررسی کرده و ترمینال درست را شناسایی کنید.
• اگر خدمات خاصی مانند CIP یا رزرو تاکسی فرودگاه امام نیاز دارید، ترمینال 1 انتخاب بهتری است.
• برای پروازهای حج، همیشه به ترمینال سلام مراجعه کنید مگر خلاف آن روی بلیط ذکر شده باشد.
جمع‌بندی
فرودگاه امام خمینی با دو ترمینال فعال خود نقش مهمی در تردد هوایی کشور دارد. ترمینال شماره 1 با ساختار سنتی‌تر، گستره وسیعی از پروازهای بین‌المللی و خدمات متنوع را پوشش می‌دهد، درحالی‌که ترمینال سلام با طراحی مدرن و دیجیتال، میزبان پروازهای اقتصادی و حج است. شناخت مسیرهای دسترسی، امکانات موجود، زمان‌بندی حرکت، تفاوت‌ها و شیوه‌های رزرو تاکسی فرودگاه امام خمینی از جمله اقداماتی است که می‌تواند استرس سفر را به حداقل رسانده و تجربه‌ای راحت‌تر برای مسافران فراهم کند.
